Nieregularne miesiączkowanie

     Brak regularnych miesiączek może również sugerować niedobory estrogenów. Są one wydzielane w czasie cyklu przez jajniki na skutek stymulacji przez TSH z przysadki mózgowej. W okresie dojrzewania to estrogeny odgrywają istotną rolę w zmianach budowy ciała dziewczynki w ciało kobiety. Niedobory występujące w tym czasie, powodują zahamowanie procesu dojrzewania zarówno fizycznego jak i psychicznego (ze względu na ich wpływ na popęd seksualny). Estrogeny pełną ważne funkcje. Nie ograniczają się jedynie do zmian w okresie pokwitania. Przede wszystkim regulują cykle miesiączkowe, poza tym wpływają na wzrost krzepliwości krwi, gospodarkę wapniową, tłuszczową i proteinową oraz na wzrost mięśniowej błony macicy. Etiologia niedoborów estrogenów jest dwojaka. Mogą mieć podłoże genetyczne lub być wynikiem dysfunkcji gonad . Za stwierdzeniem niedoboru estrogenów przemawia obserwacja u kobiety objawów właściwych dla okresu okołomenopauzalnego, zwykle z upływem czasu, gdy choroba nie jest zdiagnozowana i brak jest odpowiedniego postępowania, do nieregularnych miesiączek dołącza nocne pocenie się, kłopoty z zaśnięciem, drażliwość, uderzenia gorąca. Niedobory estrogenów prowadzą do bardzo wielu problemów oraz ogólnego dyskomfortu życia codziennego. Nie tylko wywołują charakterystyczne efekty uboczne menopauzy, które znacząco utrudniają funkcjonowanie, prowadzą również do osteoporozy, chorób układu krążenia, zmian skórnych (wysuszenie, zwiotczenie, obwiśnięcie, starzenie), choroby Alzcheimera czy innych chorób demencyjnych, znacznie obniżają libido. Są przyczyną niepłodności, zaniku drugo- i trzeciorzędowych cech płciowych.


     Leczenie niedoborów polega na uzupełnianiu brakujących estrogenów poprzez przyjmowanie tabletek, globulek lub stosowanie żeli hormonalnych.

     Niewydolność przysadki mózgowej również może być przyczyną nieregularnych krwawień. Przysadka to umiejscowiony u podstawy czaszki, dwupłatowy gruczoł, odpowiedzialny za wydzielanie hormonów (min. prolaktyny, hormonu wzrostu, tyreotropiny, filotropiny, luteotropiny). Niedoczynność przysadki może być wynikiem urazu głowy, infekcji układu nerwowego, tętniaka, komplikacji poporodowych (martwica przysadki), guza. W grupie ryzyka znajdują się kobiety w ciąży lub pacjenci, w rodzinie których stwierdzona została taka niewydolność.

     Diagnostyka problemów z wydzielaniem hormonów przez przysadkę mózgową obejmuje badanie poziomu hormonów, obrazowanie głowy (tomografia, rezonans magnetyczny), RTG czaszki.

     Dysfunkcja przysadki poza nieregularnymi miesiączkami prowadzi do niepłodności, zaniku owłosienia łonowego i pachowego, bólów głowy, opóźnienia wzrastania (gdy dotyczy dzieci), psychozy czy innych zaburzeń psychicznych, spadku poziomu cukru we krwi.

     Leczenie jest niezmiernie ważne, gdyż jego brak zawsze prowadzi do śmierci! Skierowane jest ono na przywrócenie równowagi hormonalnej i usunięcie objawów czy dolegliwości towarzyszących oraz profilaktykę przeciwpowikłowaniową. W zależności od przyczyny niewydolności, w leczeniu stosowana jest terapia hormonalna (kortykosterydy, hormony tarczycy, estrogeny, testosteron i gestageny), leki przeciwwirusowe lub antybiotyki (dot. chorych z infekcją OUN), guz lub tętniak musi zostać usunięty operacyjnie.



     Także choroby tarczycy bywają odpowiedzialne za nieregularne miesiączkowanie. Niedoczynność (hypotyreoza) to stan, w którym tarczyca wydziela zbyt mało hormonów tarczycy. Najczęściej dotyka kobiet w wieku między 40 a 60 rż, co nie znaczy, że te, znajdujące się poza wskazaną kategorią wiekową nie chorują nigdy. Przyczyny zachorowań zostały podzielone dwojako, pierwotne to te, które dotyczą bezpośrednio dysfunkcji tarczycy (np. zwłóknienie tkanki gruczołowej, zaniedbania dietetyczne, powodujące zbyt małe dostarczanie organizmowi jodu, powikłania po terapii jodem radioaktywnym w przypadku nadczynności tarczycy, chirurgiczne usunięcie tarczycy ) i wtórne, które wynikają z nieprawidłowego działania przysadki mózgowej czy podwzgórza (uszkodzenia).

     Niedoczynność tarczycy nie jest łatwa do zdiagnozowania, ponieważ objawy początkowego stanu są mało swoiste i zwykle wiązane są z szeregiem innych powodów. Nieregularne cykle, senność, brak sił, niezależne od temperatury powietrza uczucie chłodu, obrzęki na twarzy czy rękach, zaparcia, brak elastyczności mięśni i stawów, to podstawowe symptomy wskazujące na patologiczne działanie tarczycy.

     Diagnostyka standardowo obejmuje oznaczenie we krwi poziomów hormonów TSH, fT3 i fT4 oraz badanie USG tarczycy. W razie konieczności wykonuje się inne badania pomocnicze, które zleca endokrynolog.